koçluk nedir

Koçluk ayna tutmaktır. Danışan o aynada kendini görür, ne görmek isterse, neye ihtiyacı varsa, onu ne çağırıyorsa… Ve kendini geliştirmek, gerçekleştirmek, hayatta bırakmak istediği izin yolunda ilerlemek adına ihtiyacı olan kaynakları fark eder. Kendini kısıtlayan, geride tutan iç seslerini, direnç noktalarını bulur. Bir seçim yapar. Her insanın doğal olarak yaratıcı, bütün ve ihtiyacı olan tüm kaynaklara sahip olduğuna inanır koçluk.

Koçluk deneyimi çok güçlüdür çünkü güvenli, yargısız bir ortam sunar. Çoğu zaman, güçlü bir sorunun ardından sessizlik ve “hmm” larla başlayan bir derinleşme getirir. Arkasındakileri merak ettiğiniz kapıları açıp bakmanıza alan tanır ve kimi zaman sizi şaşırtır.

Danışanlarımla yaptığım ücretsiz tanışma seanslarından önce onlara daha verimli bir ön-görüşme yapabilmek adına bazı sorular gönderiyorum. Bu sorulardan bir tanesi de koçlukla ilgili neleri merak ettikleri ve hangi soruları yanıtlamamı istediklerine dair. Bu sorulardan ortak olanları sizler için derledim ve kendi bakış açımla, kendi koçluk sürecim ve tarzımı dâhil ederek cevaplandırmaya çalıştım.

Koçluk süreci nasıl işler (ne uzunlukta, ne sıklıkta, vb)?

Koçluk süreci bir tanışma/uyum/kimya seansı ile başlar. Bu seans, normal koçluk seanslarından biraz daha farklıdır. Danışan ve koçun birbirlerini tanımaları, koçun çalışma prensiplerini, değerlerini ortaya koyması ve danışanın beklentilerini ve hedeflerini dinlemesi için yapılır. Bu seansın sonunda, danışan için ideal olarak koçluk ilişkisi, koçun duruşu ve koçluk yolculuğundan kendi için nasıl bir fayda sağlayacağı netleşmiş olur ve danışanla koç birlikte çalışıp çalışmama kararı alırlar.

Koçluk süreci, danışanla koçun birlikte tasarladığı bir süreçtir. Hem birlikte nasıl olacaklarına (örneğin: açık, yargısız, merak içinde vb.) hem de hangi sıklıkta ve mecrada buluşacaklarına birlikte karar verirler.

Ben genellikle, ortalama 12 seanslık bir sürece(her seans 60dk) sadık kalmayı ve her seansı 2 hafta aralıklarla yapmayı tercih ediyorum. Zaman zaman, 12 seanstan önce koçluk ilişkisini bitirmek ya da ilk 4 seansı birer hafta aralıklarla yapmak da uygun olabiliyor. Dediğim gibi, koç ve danışan, bu süreci birlikte tasarlar ve gelişmelere göre sürekli güncelleyebilir.

Koçluk seanslarının belli bir akışı var mı? / Koçluk seansı öncesi benim bir hazırlık yapmam gerekir mi?

Koçluk tanışma görüşmesinden sonra birlikte çalışmaya karar verildiğinde, ilk seans bir keşif seansı niteliğindedir. Genellikle bu seans, diğer seanslardan farklı olarak 1,5 saat kadar sürer. Bu seansta her koçun kullandığı metot farklıdır. Ben genellikle bu seansta, koçluk ilişkimize dair birlikte bir tasarım yapmayı, danışanın değerlerine doğru bir keşfe çıkmayı ve onun hayat amacını (hayatta bırakmak istediği etki/izi) bulmasına eşlik etmeyi tercih ediyorum.

Koçluk seanslarına konuyu danışan getirir. Bu konunun, danışan için güncel, o gün (hatta o 1 saat içinde) biraz daha derinleşmek istediği bir konu olması önemli.Hazırlık,seansa gelirken açık, yargısız bir ruh haline girmek ve biraz daha derinleşmek istediğiniz konu üzerine kısaca düşünmek olabilir. Genellikle değişken hayatlarımızda, her an yepyeni konularımız olabiliyor. Dolayısıyla bu hazırlığı seanstan çok önce yapmaktansa, koçluk seansı yolunda yapmak, o anda olmak ve değişebilecek önceliklerimize de alan açmak adına daha uygun.

İlişki tasarımı yaptıktan ve konuyu belirledikten sonra koçluk başlıyor. Bu ise, envai çeşit olasılıklarla dolu bir süreç. Her koçluk seansı, her koç, her danışan, ve bunların her kombinasyonu bambaşka farkındalıklar doğurabiliyor, yani her seans farklı. Koçluk seansı, danışanın istek, ihtiyaç ve seans sonunda almak istediklerine bağlı olarak koçla danışanın anda olarak, hatta anda birlikte dans ederek izledikleri bir süreç. Seanslar genellikle, danışanın o gün hangi farkındalıklarla ayrıldığına dair bir kapanış, zaman zaman bu farkındalıkları derinleştirmesi ve deneyimlemesi için verilen davranışsal ödevlerle sonlanıyor.

İnsanlar neden koçluk alırlar?

Bunun cevabı herkes için farklı olabilir. Ben, kendi başıma içinden çıkmakta zorlandığım, kendimi sabote ettiğimi düşündüğüm, beni huzursuz eden konularda koçluk almayı tercih ediyorum. Zaman zaman, beni eyleme geçirecek adımları atmak, kendi içimdeki cesaretli tarafa erişebilmek, var olan ama bastırmış olduğum, farklı bir tarafımı ortaya çıkarmak için koçluk almak bana iyi geliyor.

Benim çalıştığım danışanlar, genellikle kariyerlerinde ya da ilişkilerinde bir huzursuzluk yaşadıkları için; hayattaki hedeflerini, amaçlarını bulmakta/netleştirmekte/adım atmakta zorlandıklarında; ya da başarı, zaman yönetimi, para ile olan ilişkileri vb. daha belirli konularda farkındalıklarını artırmak istedikleri için koçluk almaya karar veriyorlar.

Çoğunlukla, danışanların koçluğa getirdikleri belirli bir konu, genleşerek tüm hayatlarında farklı değişim ve dönüşümlere yol açıyor.

Koçluk neyi çözer?

Koçluğun prensibinde çözmek yoktur. Başta bahsettiğim gibi, danışan kendi sorununu kendi çözer, koç ona ışık tutar. Biz koçlar, soruna değil kişiye koçluk yaparız. Nitekim, herkesin bir problemi çözme şekli farklıdır. Koçlar yönlendirme yapmaz ve akıl vermezler, bu mentorluk şapkasına özgüdür.

Ancak, koçluk süreci boyunca, danışan kendi içindeki çatışmaları, huzursuzlukları çözer. Bu da koçluğun gücünden, farklı bakış açılarından bakmayı, güçlü sorularla derinleşmeyi, imgelemelerle hayal etmeyi, danışanın içindeki kaynaklara ayna tutmasıyla farkındalığını derinleştirmesini sağlayarak gerçekleşir. Kendi içinizde neyle uğraşmak, neyi kabul etmek, neyi çözmek istiyorsanız, koçlukta ona bakabilirsiniz.

Gizlilik nasıl garanti ediliyor?

Koçluğa başlamadan önce genellikle koç-danışan arasında yazılı bir gizlilik sözleşmesi imzalanıyor. Gizlilik ve yargısızlık koçluğun temel esasları olduğu için, karşılıklı bunu temin edebilmek çok önemli.

Bu da güvenle kurduğumuz ilişkiye göre, her birey için farklı bir ihtiyaç getiriyor. “Koçluk ilişkimizdeki güveni birlikte oluşturmak adına, neye ihtiyacımız var?” sorusunun cevabına göre koç-danışanın çizeceği bir yol izlenebilir.

Birçok koç var, kendim için uygun bir koç seçerken neye dikkat etmeliyim?

Bir koçla çalışmadan önce, onunla yapacağınız tanışma seansı çok önemli. Bu seansta kendinize sormanızı tavsiye ettiğim üç şey:

Koçluğun ne olduğu benim için net mi, aradığım kişi bir koç mu (yoksa mentor/psikolog/danışman mı?), koçlukla benim için neler mümkün olabilir ve bu süreci deneyimlemeye istekli miyim?

Bu koçla açık ve güvende hissedebilir miyim? Değerleri ve enerjisi bana uygun görünüyor mu? Sunduğu süreç, seansların süresi, konumu, ücreti benim için uygun mu?

Bu koçun koçluk eğitimi, kendini koçluk alanında beslediği diğer kaynaklar neler ve bunları ne kadar içselleştirmiş?

Bunlar dışında, önerim ICF akredite bir koçluk okulundan eğitim almış, koçluğu severek yaptığını hissettiğiniz ve “elektrik aldığınız” bir koçla çalışmanız.

Farkındalığım zaten yüksek, koçluk bana buna ek olarak ne katabilir?

Çoğunlukla kendimize aynı gözlerle bakarız ve zaman zaman bu gözlerin önündeki perdeyi, buğuyu ya da lekeyi fark etmeyiz. Kendimize dair yargılarımız ve etiketlerimiz vardır. Konfor alanımız bellidir. Tüm bunlar, günlük hayattaki farkındalıklarımızı sınırlandırabilir. Koçluk sürecinde, gözlerimizin önündeki perdeyi aralamayı ya da kaldırmayı, kendimize dair unuttuğumuz yönleri keşfetmeyi deneyimleriz. Yalnızca bunların farkındalığı bile bize netlik verir, eyleme geçirir, tatmin seviyemizi artırır ve bilinçli seçimler yapmamızı sağlar. Anlatılmaz, yaşanır bir tarafı var bence koçluğun. Koçluk almadan bunu anlayabilmek için belki koçluk alan bir yakınınızdaki dönüşüme dikkat edebilirsiniz.

Danışanlarım da genellikle bana şunu söylüyor: “Bir yabancıya koçluk deneyimimi anlatırken zorlanıyorum ama ailem ve çevremdekiler bendeki dönüşümü şaşkınlık ve merakla izliyorlar.”

Deniz Hüsrev

Bir yanıt yazın